1- تاریخچه زن بدلی در سینمای جهان
زن بدلی یا stuntwoman، به عنوان یک شغل بسیار خطرناک و پرزحمت، از دوران اولین فیلمهای سینمایی وجود داشته است. اولین زن بدلی که ثبت شده، در فیلمی با عنوان “استیل باکشنز” (Stunt Actions) به نام هلن جیبرت بود که در سال 1911 به این شغل پرداخت. در اوایل دهه ۱۹۱۰، برنامههای شبکههای تلویزیونی، نخستین فیلمهای آلمانی و هالیوود، محل کار زنانی بود که به عنوان بدلها، سکانسهای پرخطر و مسابقات اتومبیلرانی را بازی میکردند. اما در آن دوران، در بسیاری از کشورها، شرکت کردن زنان در مسابقات اتومبیلرانی و حتی راندن موتور سیکلت غیر قانونی بود.
در دهه ۱۹۲۰، با توجه به رشد صنعت فیلم سازی و افزایش تقاضا برای شخصیتهای پرخطر، دوستی خلاق زنانه در داخل باشگاه بدنسازی شگرف ساندئیگو آغاز شد که به زودی در این باشگاه، دورههای آموزشی برای زنان برگزار شد. در همین زمان در فیلمهای هالیوود، نیز با کاربرد اولین بیمارستانی برای بدلها، کاررفتن زنان به عنوان بدل به مرحله ایمنتر و حرفه ای تری رسید.
با این وجود، در دهه ۱۹۳۰، زنان بدل در هالیوود و شهرهای دیگر، با تبعیض روبرو شدند و کمترین نیرو و تجهیزات جانبی را در اختیار داشتند. این نپوشیدنی که در دهه ۱۹۳۰ و ۱۹۴۰ روزمره بود، با ایجاد بستر بازی در رقابت بازیگران مرد، ناگزیر شد که دختران به دنبال راه حلی باشند برای نشان دادن خود در عمل، پیشرفت خود را در این بخش ثابت کنند.
در دهه ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، زنان بدلی و بیشترین توجهی به رونش متضاد به دلیل اجرای دقیق تر جراحات خطرناک و حرکات رویایی در فیلمهای اکشن مهیا شد. این نمایش تخصصی تر و آزموده شده و هر بیشتر در جریان صنعتِ یک میلیارد دلاری هالیوود، حرفه ای تر و بازتعریف شدند. به عنوان اثر خودآگاهی، زنان بدل بازیگر، تلاش کرده اند تا به عنوان بازیگران مظلوم و تروریزه نشناخته شوند که فقط به لحاظ استراتژیک نمایانندهای از عملکرد شغلی دیگر هستند.
2- نقش زن بدلی در فیلم های اکشن
نقش زنان در فیلم های اکشن از دیدگاه رسانه ها و بازار فیلم ها، همیشه به عنوان نقش ثانویه و فرعی قلمداد شده و بیشتر کار به بازیگران مرد محول شده است. اما در سال های اخیر، با شکستن تبعیض جنسیتی در صنعت سینمایی، زنان به نوعی به نقش اصلی در فیلم های اکشن دست یافته اند.
یکی از نقش هایی که زنان در فیلم های اکشن ایفا می کنند، نقش بدلی است. بدلی، به معنای بازیگر کمکی است که برای صحنه های پرحرکت فیلم، به جای بازیگر اصلی، به کار می رود. همچنین بدلی مسئول اجرای حرکات دشوار و پرخطر فیلم است. تمرکز بیشتر این نوع نقش بر حرکات فیزیکی و فنون رزمی است.
در فیلم های اکشن، نقش زن بدلی به جای بازیگر زن به دلیل قابل برجسته بودن صحنه ها، بسیار مهم است. این نوع نقش با چالش های خاصی همراه است. چرا که زنان بیشتر در فیلم های اکشن به طور قابل ملاحظه ای تعداد کمتری دارند. استفاده از زنان بدلی می تواند فرصت بیشتری برای ظاهر شدن زنان در فیلم های اکشن ایجاد کند.
در این روزها، تعداد زیادی بازیگر، کارگردان و تهیه کننده زن در صنعت سینمایی و تلویزیونی دیده می شوند که کمبود نقش برای زنان را در صنعت خود درک کرده اند و سعی در رفع این مشکل دارند. ترکیب بازیگری، کارگردانی و تهیه کنندگی زن و استفاده از زنان بدلی در فیلم های اکشن، ایجاد چشمگیری در صنعت فیلم ساخته است که قطعا باعث بهبود شرایط برای زنان در صنعت سینمایی خواهد شد.
3- فرهنگ زن بدلی در سینمای هندی
فرهنگ زن بدلی یکی از مهمترین اجزای سینمای هندی است که در این سینما مورد توجه ویژهای قرار گرفته است. به طور کلی، زن بدل به معنی بازیگر زن بهصورت مرد در فیلمهای هندی است که از دوران قبل از استقلال کشور و تا به امروز جزء معروفترین و قابل توجهترین ویژگیهای سینمای هندی بهشمار میرود.
بیشتر فیلمهای هندی در دهههای ۶۰ تا ۸۰، از بازیگران زن به نقش ملایم و ضعیف و معصوم در داستانهای عاشقانه استفاده میکردند، اما با ظهور فرهنگ زن بدل، این موضوع تغییر کرد و زنان بازیگر نقشهایی را عهدهدار شدند که قبلاً مخصوص بازیگران مرد بوده بود. بیشترین شهرت فرهنگ زن بدلی را بازیگرانی مانند هیما مالینی، جایا بچان، کریشما، سریدوی، جوهی چاولا، رانی موکرجی، کارینا کاپور و پریانکا چوپرا بهدست آوردند.
در آثار پرفروش فیلمی هندی، فرهنگ زن بدلی با توجه به مضمون داستان و شخصیت به کار میرود، مانند در فیلمهایی مانند "وقتی هریتیک روشان متوجه شد گدامی"، "مرگبار"، "دانده مستانه"، "دیلا و قابیل" و غیره. برای هر کدام از فیلمها، بازیگران زن توانستهاند با شخصیتهای پر قدرت، شجاع و با شخصیت، حضور خود را حس کنانده و در نتیجه با استقبال مخاطبان، همیشه جزء محبوبترین هنرمندان سینمای بالیوود بودهاند.
4- زن بدلی و تفاوت های آن با دوبلور
زن بدلی و دوبلور به دو حرفه در سینما و تلویزیون اطلاق میشود که در هر دو موارد افراد به عنوان پشت صحنه فعالیت میکنند. با این حال، اصلیترین تفاوتهای بین زن بدلی و دوبلور در نوع کاری انجام شده و نحوه انجام آنها است.
زن بدلی استادی که به صورت حرفهای برای جایگزینی بازیگران در صحنههای خطرناک، خشن و فیزیکی فعالیت میکند. برخلاف دوبلور که برای جایگزینی گفتگوهای مسدودت بین دو بازیگر، فقط با استفاده از صدای خود در حرکت ندارد و فقط وظیفه اش تلفظ کلمات درست و زمانی است که بازیگر اصلی شخصیت خود را بازی میکند.
ورود به عرصه کاری زن بدلی بسیار سخت است زیرا نیاز به بسیاری از مهارتهای تخصصی دارند. مثلا مهارت حرکات جسمانی و فیزیکی، روش دیالوگ، نمایش درد، شادی، خشم، و غیره. همچنین، بدلی های حرفهای نیاز به داشتن طرح فیلم و استارتچ بههمراه ساختار دقیق تیمها دارند. در حالی که افراد دوبلور باید دارای تلفظ و تلفظ صحیح بودند؛ درست وقتی بازیگر اصلی مشغول صحبت کردن به صدا یا نواحی دور از دوربین است.
همچنین، در ایران، مهندسان صدا معمولاً بازیگر اصلی را به عنوان دوبلهکننده خود انتخاب میکنند. اما در سیستم های بدلی و دوبلور در کشورهای دیگر، اشخاص جداگانه دارای پروفایل و رزومه از کارهای قبل ارائه میدهند.
در کل، این دو مهندس به طور گسترده در صنعت سینما و تلویزیون به کار گرفته میشوند، اما نوع فعالیتشان متفاوت است. میزان تعداد افرادی که به عنوان بدلی کار میکنند نسبت به دوبلور کمتر است فضای نمایش در کارهای بدلی به علت استفادههای بالای فنی و ایمنی بسیار کنترل شده است.
5- زن بدلی در فیلم های هالیوودی معروف
زن بدلی در فیلم های هالیوودی معروف شامل یکی از حیاتیترین اجزای صنعت فیلم سازی است. این حرفه یکی از پرفروش ترین و پرزحمت ترین حرفه های این صنعت است. زنان بدلی در اکثر فیلم های هالیوودی به عنوان تکمیل کننده های مهم داستان و به عنوان موضوع فرعی نقش می بازند. آنها تلاش می کنند تا حتی در برابر امواج قوی و راه های خطرناکی که در فیلم نشان داده شده اند، بازی کنند.
بدن زنان بدلی به عنوان قابل دیدن از طریق کارگردانان و عروسک فیلم ها، به چشم شان می آید و برای جایگزینی با بازیگران اصلی آنها باید از آموزش های بسیار پر سختی بهره ببرند. این زنان آموزش هایی در زمینه مهارتهای رزمی، شیرینگ و دویدن پر سرعت را دارند. آنها لباس های گرانبهای هنری قرار می دهند و به دلیل راه های ناخطره از شانس برخورد با آسیب جدی همیشه برای آنها ممکن است.
البته در سالهای اخیر به دلیل حرکت های جنبش جندری، بسیاری از زنان بدلی در فیلم ها نسبت به گذشته برای حقوق بیشتر خود متقاضی شدند و حرفه بدلی برای زنان به سمت گسترش رفته است. همچنین تلاش ها برای دادن حقوق به مساوی به زنان بدلی در حال پیگیری است. به طور کلی ، بدنبالی زنان در این صنعت در دنیای هالیوود نشان دهنده این است که به تدریج آنها هم به عنوان فرصت یکسان در مقابل مردان در فیلم ها شناخته شده اند.
6- فمینیسم و نقش زن بدلی در فیلم
فمینیسم به عنوان یک جنبش اجتماعی، از قرن نوزدهم شروع شد و تلاش کرد تا برای حقوق زنان در جوامع نسبتاً بسیار مردانه و زیرساخت های اجتماعی ضعیف تر، به دست آورد. در فیلم سازی، نقش زنان نیز همیشه مورد توجه قرار داشته است و از اولین فیلم سینمایی تا فیلم های امروزی، شخصیت زنان در فیلم ها و سینماها به طرز چشمگیری تحت تأثیر فمینیسم قرار گرفته و تحول کرده است.
در هنگامی که اولین فیلم های سینمایی ساخته شدند، زنان به عنوان یک شیء زیبا و بدون صدا و حتی در بعضی فیلم ها به عنوان اشیاء مورد استفاده قرار گرفتند. با پیشرفت سینما، زنان به عنوان شخصیت هایی قدرتمند و استقلال پذیر تر به تصویر کشیده شدند. در برخی فیلم ها زنان به عنوان کارگران و فعالان اجتماعی به تصویر کشیده شدند و نقش آنها در جوامع خانوادگی، اقتصادی و اجتماعی بحث شد.
همچنین، با فراگیری فمینیسم، رویکرد سینمایی به زنان به شدت تحول کرده است. اکثر فیلم های ساخته شده در دهه ۱۹۹۰ به بعد، نشان دادند که زنان به عنوان شخصیت هایی با اراده و قدرت قابل توجهی هستند. زنان به عنوان قهرمانان، داستان ها را رهبری کردند، زمینه های تصویری را تبدیل کردند و همچنین به عنوان زنان تلاشگر و استقلال پذیر، نقش های بهتری را بازی کردند.
به طور کلی، فمینیسم تلاش کرده تا نقش زن در فیلم بهبود یابد و این موجب شد که شخصیت های زنان در فیلم ها جایگاهی قوی تر کسب کنند. برای این منظور، شخصیت های زن در فیلم ها باید بهروز باشند، دارای قدرت، اراده و اعتماد به نفس و ظاهراً زیبا. به عنوان نتیجه، مخاطبان در نتیجه از نگاهی متفاوت به نقش زن در فیلم ها برخوردار می شوند.