سرنوشت حضرت عباس در جنگ
سرنوشت حضرت عباس در جنگ، یکی از آلوده ترین و ناگوارترین حوادث در تاریخ اسلام به شمار میآید. حضرت عباس فرزند عموی پیامبر اسلام (ص) بود و دارای بزرگترین فضیلتها و خصوصیات اخلاقی بود. حضرت عباس در زمان جنگ صفین از سوی امام علی (ع) به سرپرستی ارتش شماری شد.
حضرت عباس در جنگ به عنوان پاسدار ارتش امام علی (ع) به میدان رفت؛ همچنین او یکی از نزدیکان امام و موثقان امام بود. در طول جنگ، حضرت عباس به آرزوی شیرینی که در دلش داشت، یعنی به دست آوردن آب از رودخانه دجله برای نوشیدن برسید.
اما متأسفانه، سرنوشت حضرت عباس بعد از آن اتفاق برایش تبدیل به یک ناخوشایند شد. چون هنگام بازگشت به ارتش، توسط دشمن به تنگهای که در آنچه که با طلاکوبانی شناور بوده و به نظر پیادهاندازی تبدیل شده بود، گرفتار شد.
دشمنان دیدند که باریکه حیات این ارتش به چه شکلی محکم شده است؛ چرا که آب کم و کیفیت شده بود. به همین دلیل، دشمنان شروع به شلیک بر روی حضرت عباس کردند و پایان زندگی او دردنده و ناگوار به ساعت یازدهم روز 10 محرم سال 61 هجری خورشیدی دست یافت.
به همین دلیل، هر سال تاریخ 10 محرم سال 61 هجری شمسی به شهادت دردناک حضرت عباس که به عنوان بستگان پیامبر اسلام (ص) محسوب میشود، در طول تمامی دوران اسلام، مورد تجلیل و تدارک برگزاری مراسمهای عزاداری، سوگواری و عزای عمومی قرار میگیرد. برای خودشان سرگرمی پیدا کرده و در خشم رستخیز نزد امام حسین علیه السلام بودند. این سرنوشت پردردسر و ناگوار حضرت عباس بویژه در قلب همه آدمیانی که به اسلام علاقه مند هستند تاثیر دائمی گذاشته است.
آشنایی با شخصیت حضرت عباس
حضرت عباس بن علی بن ابیطالب (ع)، برادر امام حسین (ع) و فرمانده نیروهای ارتش امام حسین در رویدادهای عاشورا بود. او با نیروهای متعلق به خاندان عباس، امنیت طرفداران امام حسین را تامین کرد. حضرت عباس به دلیل این که به معرفی آب برای نیروهای امام حسین مشغول بود، به عنوان سرباز وقت خود مشهور شده بود.
او حتی روزی که آب برای نیروهای امام حسین را به دست آورده بود، بار دیگر گفتگو با اربابهای مخالف خود را آغاز کرد. اربابان او را به لقمه خوردن آب نزدیکی بخشیدند که او هر چند آبآشام بود؛ ولی هیچ چیز نمیخورد. به عبارت دیگر، حضرت عباس تا زمانی که نیروهای امام حسین آب نخوردند هیچچیز نخورد.
هنگامی که نیروهای امام حسین به دستور ابن سعد محاصره شد، حضرت عباس به دلايلی نتوانست به جنگ بروند. حضرت عباس پيشنهادهاي مختلفي را براي حل مشكل شدید، ولی نتوانست به دلیل ایستادگی اراده درونی خود به این آشکار شد که رویايی در فرآیندهای جنگی بسیار اصرار داشت. این اصرار باعث شد که حضرت عباس در جریان جنگ عاشورا خود را به آرامش سپرد و برابر دشمن خود، دست به ترکشاندن داد.
حضرت عباس شاید تنها شخصیتی باشد که در هنگام عاشورا، هنر نبرد را به زیبایی نشان داد. او زینبالکبری (س) را به سمت دشمنان هدایت کرد تا برادرش را به دست آورد. اما در این بین چندین فرصت هجوم برادران و دوستان جوان خود را با خود به همراه داشت و به عنوان یک فرد به شدت پاسدار، در مرزهای مختلف خدماتی فراتر از یک سرباز انجام داد. به عنوان یکی از نیروهای پشتیبان امام حسین، حضرت عباس نقش کلیدی در بیان ضایعه عاشورا داشت.
حماسههای جنگی حضرت عباس در سریال
سریالهای تلویزیونی ایرانی به دلیل داشتن محتوای تاریخی، مذهبی و فرهنگی، همیشه جذابیت خاصی در میان مخاطبان داشتهاند. یکی از محورهای مهم در بسیاری از سریالهای تلویزیونی ایرانی، حماسههای جنگی هستند. در این حماسهها، از داستانهای قهرمانان مختلفی که در جنگهای مختلف شرکت کردهاند، بازگو میشود. در چند سال اخیر، یکی از پرطرفدارترین موضوعات حماسههای جنگی، حماسه جنگی حضرت عباس بوده است.
حضرت عباس، پسر عموی پیامبر اسلام است که در نبرد کربلا به شهادت رسید. او شخصیتی بسیار مهم در تاریخ اسلام است که به خاطر جسارت و دلاوریاش در جنگها شناخته شده است. در سریالهای تلویزیونی حماسه جنگی حضرت عباس، داستانهایی از جنگهایی که حضرت عباس در آنها شرکت کرده است، به تصویر کشیده میشود. نقش حضرت عباس در جنگهایی همچون صفین، نهاوند، خیبر و صدرا با برخی از کاراکترهای تاریخی دیگر همراه است و در این سریالها به تصویر کشیده شده است.
در این حماسههای جنگی حضرت عباس، شخصیت حضرت عباس به عنوان یکی از بزرگان تاریخ اسلام، با نزدیک شدن به جنگ با دشمن، دلیری خود را به نمایش میگذارد و با قدرتی طبیعی و باهوشی و همیشه با معرفت و ایمان، میتواند دشمن را شکست دهد. در طول این حماسهها، اجرای تم هایی مانند جنگ، دلاوری، ایمان، ورزش تیمی و تکرار عبارات متعددی مانند "حلم و دلاوری، از علایق حضرت عباس"، حضور زیادی از بازیگران معروف در نقشهای مختلف و همچنین بازی بی نقص آنها، جذابیت خاصی را به این سریالهای حماسهای جنگی اضافه کرده است. در نتیجه، این سریالها یکی از پرطرفدارترین محتواهای تلویزیونی در ایران هستند.
نقش حضرت عباس در دفاع از اهل بیت در جنگ
نقش حضرت عباس (ع) در دفاع از اهل بیت (ع) در جنگ عاشورا باور نکردنی است. او با قلبی پر از ایمان و فریادهایی پر از عشق و از خدایش از اهل بیت (ع) به پایینترین نقطه قلب خود، با شجاعت و عزم جویی فراوان، برای پشتیبانی و حمایت از اهل بیت (ع) در جنگ مبارزه کرد. او در صورتی که در جنگ مورد فشار و وحشت قرار گرفت، به نمایندگی از جعفر بن ابی طالب (ع) به شهادت رسید.
از بین همه امت حضرت عباس (ع) بعد از امام حسین (ع) دومین شخصیتی بود که در جنگ عاشورا شهید شد. او با تمام قوا و توانایی های خود، جهت حمایت از اهل بیت (ع) و برای کشور و اسلام دوید. حضرت عباس (ع) با حمل آب و نان برای جنگاوران شریف ایستادگی کرد که در مدافع جنگیدند و در سایه او دوام یافتند.
حضرت عباس (ع) به عنوان نماینده و رفیق وفادار امام حسین (ع) در جنگ عاشورا به اهل بیت (ع) کمک و همراهی کرد. وی تنها بود که با ورود به رودخانه فرات و جانفشانی آۀ خود به محمد بن حنفیه چیره شد و منجی بیدفاعان را برای همه اشیر سیاه بدشانس و قتلگاهان به میدان آورد. حضرت عباس (ع) با تابستان سازماندهی و تصمیمگیری هایش علاوه بر تامین امداد، از سویی تشویق مجاهدین و از طرف دیگر آموزش حرکات جنگی به نوجوانان را به عهده گرفتی.
در پژوهش های تاریخی به روایت شهید عباس ناکوکی این امر ذکر شده است که حضرت عباس موجب عزت و افتخار اسلام شد و با شهادت خود، قاسم بن الحسن کودک و دختران حضرت علی علیه السلام را از کوفه آورده و شهید بصری، شهید واثق و دیگر شهدای ولایت را به خود اتحاد داد. در نتیجه، نقش حضرت عباس (ع) در دفاع از اهل بیت (ع) در جنگ عاشورا بسیار مهم و مؤثر بود.
تصویر حضرت عباس در سریال مختارنامه
در سریال مختارنامه که به داستانهای شاهنامه ایرانی میپردازد، تصویر حضرت عباس با شرایط و فرهنگ جامعه ایران در دوران قدیمی سازگار شده است. حضرت عباس، عموی دوستدار و همراه امام حسین در رویدادهای کربلا، بازیگر مهمی در مختارنامه است که نقشهایی زیادی در طول سریال ایفا میکند.
با دیدن تصویر حضرت عباس در سریال مختارنامه، میتوانیم از صفات بسیاری از این شخص استفاده کنیم. حضرت عباس، دارای صفاتی از جمله شجاعت، جوشش عاطفی و ایمانی بسیار بالا، یاری خدمت به خانواده و دلسوزی به نسبت مردم عادی است. این صفات در صحنههایی که حضرت عباس در آنها حضور دارد، بسیار قابل مشاهده است.
علاوه بر تصویر حضرت عباس، محیط هایی که در طول سریال نمایش داده میشوند، نشان دهنده فرهنگ جامعه ایران در دوران قدیمی است.اما باید گفت که تصویر حضرت عباس در سریال مختارنامه به عنوان یک کار تئاتری صورت گرفته است که در تصویر داخلی، حضرت عباس با لباس،اسب و تجهیزات نظامی در برابر زمین و گوی میایستد و چشمانش را به همراه روی تجهیزات نظامی به درستی به ما نشان داده شده است.
به طور کلی، تصویر حضرت عباس در سریال مختارنامه نشان دهنده فرهنگ ایران در دوران قدیمی و تلاش برای برجسته شدن صفاتی مانند شجاعت، ایمان، دلسوزی و سیاست در مقابل مشکلات زندگی است. این تصویر به صورت کامل با شرایط و فرهنگ جامعه ایران در قرنهای گذشته سازگاری دارد و محیط های نمایش یافته در سریال، یادآور جو زندگی در آن دوره است.
فرهنگ و ارزشهایی که حضرت عباس در جنگ به ما یاد داد
حضرت عباس یکی از شخصیتهای مهم تاریخ اسلام و حرکت امام حسین (ع) در راهپیمایی به کربلا بود. روزگاری که دین و اعتقاد در خطر بود و شیعیان مظلوم و خشنودی را به خود جذب کرده بود، حضرت عباس با توجه به فرهنگ و ارزشهایی که از اآداب و رسوم اسلامی آموخته بود، راه را به سوی پیروزی و انتصاب باز کرد.
یکی از ارزشهایی که این شخصیت بزرگ به ما آموخت در زمان جنگ، ایمان بر خداوند بود. حضرت عباس با اطمینان بر خداوند و شهادت به مبارزه برای حقیقت پایبند ماند و به هیچ شک و تردیدی اجازه نداد به این عقیده تنومند و پاینده خود خیانت کند.
فرهنگ مبارزه و دفاع از حرمت و حقوق مردم یکی دیگر از مفاهیمی است که در قیام عاشورا و باورهای حضرت عباس دیده میشود. او هیچگاه از تلاش برای دستیابی به اراده خداوند خسته نشد، و به همین دلیل هنوز تا امروز هم در میان شیعیان، یک شبه جاودانگی دارد.
عدالت و صبر دو ارزش اسلامی دیگری هستند که حضرت عباس در برابر همه تجربیاتی که در زمینههای مختلف از شیعیان جنگیده و اعتقادات خود را حفاظت کرده بود، نشان داد. او از عدالت رویه داشت و هیچگاه از ناحقبودن یک امر رضایت نداشت. به علاوه، صبر داشت که در دفاع از حق و راه حق محکم و اشتیاق بین شیعیان را به شدت بالا برد.
به این ترتیب میتوان گفت که حضرت عباس نقش بسیار مهمی در تحمیل فرهنگهای موثر و ارزشهای جهانی دوستدار شیعیان بازی کرد و به گونهای مدل فرقه سازها و مهاجمان را مادی کرد که بخشی از این ارزشها و فرهنگها را فراموش کردهاند.