1. غلور شیر هراتی چیست؟
غلور شیر هراتی یکی از شیرهای معروف ایرانی است که در استان خراسان رضوی به ویژه در شهر هرات تولید میشود. این نوع شیر، به دلیل خواص غذایی بالا و طعم مطبوعی که دارد، در سراسر ایران محبوبیت دارد. درست مانند بقیه شیرهای معروف ایران، غلور شیر هراتی نیز به دلیل سالم بودن و کیفیت بالا، به عنوان یکی از مواد غذایی اصلی در سفره های خانوادگی و رستوران های مختلف مصرف میشود.
غلور شیر هراتی از شیر گاو تولید میشود و دارای طعم و بوی بسیار مطبوعی است. این شیر به دلیل شیرینی طبیعی خود صرفه جویی در مصرف قند و شکر را فراهم می‌آورد و برای افرادی که از بالا بودن قند خون خود دچار مشکلاتی هستند، مناسب است. غلور شیر هراتی دارای کمک به تقویت استخوان‌ها و جلوگیری از بروز بیماری کم خونی می‌باشد و به دلیل کاهش خطر بیماری های قلبی و عروقی نیز از اهمیت بسیاری برخوردار است.
به طور کلی شیرهای کلیه، با ارائه مواد مغذی ضروری برای بدن انسان، انرژی و قدرت را افزایش می دهند، به دلیل داشتن ویتامین‌های C و D که در آنها یافت می شوند، همچنین به عنوان محافظ کبد بدن عمل می توانند. با توجه به اهمیت مواد مغذی موجود در شیر، توصیه میشود برای همگان از شیرهای سالم و به ویژه در صورتی که ترجیح داده میشود استفاده از شیر خانگی ترجیح داده شود، البته با رعایت دقیق اصول بهداشتی مربوطه.
2. مواد لازم برای تهیه غلور شیر هراتی چیست؟
غلور شیر هراتی یکی از خوراکی های سنتی و محبوب ایرانی است که در خیابان ها و کافه های شهرهای مختلف کشور مورد علاقه و استفاده قرار میگیرد. برای تهیه این خوراکی شیر غلیظ و شیرین همراه با انگور، انار، پسته، بادام و ناریل مورد استفاده قرار میگیرد که در ادامه به توضیح هر یک از این مواد پرداخته میشود.
اولین ماده لازم برای تهیه غلور شیر هراتی، شیر خام است. شیر خام را باید به دقت انتخاب کرده و از منابع باکیفیت تهیه کرد. شیر خام باعث درست شدن غلور شیر هراتی با طعم و عطر خوب میشود. انگور نیز ماده دیگری است که برای تهیه غلور شیر هراتی به آن نیاز است. برای استفاده در غلور شیر هراتی انگور به صورت دانه های کوچک باید در روز پیش فرض خشک شود، سپس بعد از خرد کردن وجودش بعنوان یک ماده اصلی به خوراکی اضافه میشود.
پسته و بادام نیز دو عنصر دیگر هستند که جزئی از غلور شیر هراتی هستند. این دو ماده به دلیل مزه و ترکیب داخلی خود برای تهیه شیر هراتی استفاده می شوند و به طعم و بوی دلپذیر آن اضافه می‌کنند. همچنین ناریل نیز یکی از مواردی است که به صورت خرد شده و احتمالاً خشک شده به خوراکی اضافه میشود. ناریل به دلیل طعم خود و ترکیب با دیگر مواد عطر وطعم خوبی را به فرآیند تهیه غلور شیر هراتی می‌بخشد.
پایانی توصیه می شود که برای تهیه غلور شیر هراتی از مواد باکیفیت و با طعم و عطر مناسب استفاده شود. استفاده از مواد نامناسب ممکن است به خوراکی طعم بدی بدهد و از عطر و طعم آن کاسته شود. در نتیجه بهتر است برای تهیه هرگونه غذا و خوراکی به مواد باکیفیت و تازه اعتماد کنید.
3. چگونه باید شیر را غلور کنیم؟
شیر یکی از مهمترین مواد غذایی مورد استفاده انسان است که بسیاری از ویتامین‌های مهم را برای بدن ما فراهم می‌کند. موادی مانند کلسیم، پروتئین و ویتامین D در شیر وجود دارد که برای رشد و سلامتی بدن بسیار مهم است. اما برای استفاده بهینه از خواص شیر و به دست آوردن طعم و عطر خوب آن، باید در روش غلور کردن آن دقت کنیم.
روش‌های مختلفی برای غلور کردن شیر وجود دارد، اما روش اصولی و بهینه برای غلور کردن شیر، استفاده از یک مخزن غلطکی یا همان هوموژنایزر است. در این روش، شیر به مخزن غلطکی داخل میشود و با چرخش سریع، دانسیته ذرات درون شیر کاهش می‌یابد و سپس شیر از داخل مخزن خارج میشود.
همچنین، برای بهبود طعم شیر و جلوگیری از تشکیل لایه‌های چربی روی سطح شیر، می‌توان از فرآیند پاستوریزه کردن شیر نیز استفاده کرد. در این روش، شیر به مدت کوتاهی در دمای بالا قرار داده میشود تا باکتری‌های موجود در آن کشته شود. این روش می‌تواند طعم و عطر شیر را بهبود بخشیده و در عین حال، ایمنی آن را افزایش دهد.
بنابراین، با استفاده از روش‌های مناسب برای غلور کردن شیر می‌توان بهترین سلامت و طعم را از آن به دست آورد. همچنین بهتر است شیر را تازه و در دمای مناسب نگهداری کرده و بدون اضافه کردن شکر و سایر مواد شیمیایی، از خواص آن بهره بگیریم.
4. نکاتی که باید در غلور کردن شیر رعایت کنیم
غلوغ در حقیقت چیزی است که در جامعه‌ی ما رایج است و به معنی جمع کردن شیر از پستان دام می‌باشد. غلورکردن شیر برای اینکه به‌صورت بهداشتی و تمیز انجام شود، بعضی نکات رعایت شده بهتر است. در اینجا به شما برخی از نکاتی که در غلوغ کردن شیر باید رعایت کنید، توضیح داده میشود:
1. شستشوی صحیح: قبل از غلوغ کردن شیر، پستان دام باید با آب و صابون به‌صورت منظم شستشو داده شود. این کار به‌صورت مستمر در طول روز انجام شود.
2. استفاده از وسایل تمیز: برای جمع‌آوری شیر بهتر است از دستگاه‌هایی که زخمی نمی‌کنند بهره‌گیر شود. همچنین برای جمع کردن شیر بهتر است از دستمال تمیز استفاده کنید.
3. خشک‌کردن صحیح: پس از غلوغ کردن شیر بهتر است با یک دستمال تمیز و مرطوب، پستان دام را خشک کرده و سپس آن را به پوشش بپوشانید. در صورتی که پستان دام خشک نشود، باعث بروز عفونت و رشد باکتری‌های مختلف میشود.
4. نگهداری در شرایط خوب: شیر بهتر است در دمای یخچال نگهداری شود و هرگز در دمای محیط نگهداری نشود. همچنین در صورت استفاده از شیری که با تاریخ انقضا بیش از یک هفته‌ی قبل بوده باشد، باعث بروز چند کمبود برای بدن خواهد شد.
در کل رعایت نکاتی که در غلوغ کردن شیر بیان شد، می‌تواند سبب بهبود و توسعه‌ی بهتر در برآوردن نیازهای بدنی مانند کلسیم، پروتئین و ویتامین‌ها برای بدن شود. همچنین از عوارض سلامتی مختلفی مانند بروز عفونت و بیماری‌های گوارشی جلوگیری خواهد شد.
5. نکات مهم در ذخیره کردن غلور شیر هراتی
ذخیره کردن غلور شیر هراتی مهمترین قسمت در پردازش و تهیه این محصولات است. ذخیره کردن شیر هراتی با هدف حفظ کیفیت و خواص غذایی آن در برابر آسیب‌های حاصل از دمای بالا و فرسایش، بسیار مهم است. در ادامه به چند نکته مهم در ذخیره کردن غلور شیر هراتی پرداخته میشود.
1. فرایند پاستوریزه کردن: برای حفظ کیفیت شیر هراتی و جلوگیری از رشد میکروب‌های بیماری‌زایی، این محصولات باید پس از فیلتر کردن، پاستوریزه شوند. پاستوریزه کردن به معنای گرم‌کردن شیر به دمای بین ۶۳- ۷۵ درجه سانتی‌گراد به مدت ۱۵ - ۳۰ ثانیه است.
2. استفاده از ظروف شیشه‌ای: برای ذخیره کردن شیر هراتی، ظروف شیشه‌ای بهتر از ظروف پلاستیکی می‌باشد. ظروف شیشه‌ای، فضا را درون خود منعکس می‌کنند و باعث جلوگیری از ورود نور و هوا به داخل شیر می‌شوند.
3. نگه داری در یخچال: پس از پاستوریزه کردن و پر کردن ظروف، آنها در یخچال درجه حرارت ۴-۲ درجه سانتی‌گراد نگهداری می‌شوند. باید توجه داشت که شیر هراتی در معرض حرارت بالا، شروع به تغییر رنگ و طعم و بو می‌کند و از خواص حیاتی خود از دست می‌دهد.
4. عدم استفاده از شیر روان: استفاده از شیر هراتی روان در ظروف شیشه‌ای برای ذخیره‌سازی به‌هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود. زیرا شیر روان، به علت حضور هوا در داخل ظرف، باعث فاسد شدن سریعتر شیر هراتی میشود.
5. نگهداری برای مدت زمان محدود: شیر هراتی باید برای مدت زمان محدودی نگهداری شود. بهترین زمان جهت مصرف شیر هراتی پس از تهیه آن حدود شش ماه می‌باشد. به همین دلیل برای جلوگیری از هدر رفت شیر هراتی باید به میزان مصرف بسته بندی شود.
در نتیجه با در نظر گرفتن این نکات مهم در ذخیره کردن شیر هراتی، می‌توان از کیفیت و خواص غذایی این محصولات تا زمان مصرف آنها برای اهداف گوناگون استفاده کرد.
6. غلور شیر هراتی در چه طعم‌هایی موجود است؟
غلور شیر هراتی یکی از خوشمزه‌ترین حلواهای ایرانی است که از شیر، آرد، شکر و سایر مواد طبیعی تهیه میشود. این حلوا با طعم یونجه، بادام و هل تهیه میشود و به طور گسترده در سراسر کشور مورد استفاده قرار میگیرد.
طعم غلور شیر هراتی در انواع مختلفی از جمله مغزی، بادامی، موزی، شکلاتی و حتی توت فرنگی دست‌ساز وجود دارد. از طرفی، بعضی از کارخانه‌های تولید کننده این حلوا، طعم‌های متنوعی از جمله خوشمزه، کنجدی، مغز کاجی و حتی توت و نارنگی را در اختیار مصرف کنندگان قرار می‌دهند.
برای افزایش کیفیت و کمیت فروش، کارخانه‌هایی که این حلوا را تولید می‌کنند، غلور شیر هراتی را به صورت بسته‌بندی شده و معرفی کرده‌اند. با این حال، طعم اصلی واقعی غلور شیر هراتی، همچنان محیط کوچک تولید اصلی خود را حفظ کرده‌است. به طور کلی، غلور شیر هراتی با طعم‌های متفاوت، به سبب خوشمزگی و قیمت اقتصادی، محبوبیت دارد و در بسیاری از خانواده‌های ایرانی به‌عنوان یک محصول حلوایی مورداستفاده قرار میگیرد.