کلیپ فیلم شله مشهدی

آشنایی با شله مشهدی

شله مشهدی، یکی از شاخه‌های فرهنگ و هنر مردم مشهد و حومه است که در آن نمايشگاهي از فرهنگ، آداب و کردار مشهديان به نمايش گذاشته مي‌شود. با رمضان؛ ماهي که به تعبير کلي شله مشهدي نيز ناميده مي‌شود، در مشهد اتفاق افتاده و همانند سالهای گذشته با رويکردی بسیار متفاوت از دیگر مراسم مذهبی، رواج دارد. این شله مشهدی در کنار ایام نوروز و برگزاری جشن های بهاری و محرم، یکی از پر طرفدارترین مراسم های مذهبی است که با حضور مردم، هیجان، شادی و غم درونی، تاریخ این شهر را به خود می‌بندد.

شله مشهدی، سالانه در ماه مبارک رمضان برگزار می‌شود و به یاد رفتارهای خوب و کردارهای امام علی (ع) می‌باشد. در این رویداد باستانی، نمایش هنری، فرهنگی، مذهبی و محیطی برگزار می‌شود که مردم شهر و مسافران برای شرکت در آن از سراسر کشور به مشهد می‌آیند. در این نمایشگاه، رقص کسمایی، بازی های سنتی، تئاتر، ترانه های مذهبی و سنتی، استعراضات هنری و تخصصی مورد نمایش قرار می‌گیرند. همچنین برای عزاداری و سیاسی بودن این مراسم، سخنرانی‌های مذهبی و سیاسی نیز در محل برگزاری شله مشهدی ارائه می‌شود.

اگرچه شله مشهدی به یکی از پرطرفدارترین رویدادهای مشهد تبدیل شده است، اما باید گفت که این رویداد، دارای شادی، هیجان و تفریح محلی است که به رویه سنتی مشهدی پرداخته می‌شود و هیچگونه ارتباطی با مذهب یا سیاست ندارد. برای دیدن شله مشهدی، می‌توان به غرفه های پذیرایی، مؤسسات خیریه و خانه های مهمانی مردم مشهد سر زد، از معماری سنتی و زیبای جشن های بزرگ محلی لذت برد و در کنار شهروندان مشهد، این مراسم را با شادی و تفریح همراهی کرد.

تاریخچه شله مشهدی

شله مشهدی یکی از مراسم مذهبی محبوب و جذاب در شهر مشهد است که تقریباً در هر ماه از سال برگزار می‌شود. این رویداد مردمی شامل رقص و ختم قرآن می‌باشد و به یک شکل خاص، احساس عشق و غرامت را در ذهن مردم به وجود می‌آورد.

تاریخچه شله مشهدی به دوره قاجار بازمی‌گردد. به گفته تاریخ‌نگاران، در زمان حماسه‌نویسی‌های شاهنشاهی قاجار، شاه فتحعلی شاه قاجار در طول یک سفر به عتباتعالیات وارد مشهد شده و برای نیابت از شیعیان که عقیده داشتند فتحعلی شاه مسلمان نبوده است، از طریق شدتی عید امام علی(ع) با اصحاب و همراهان خود تقریباً به صورت راس سفره‌ای نزدیک تاکستان به میدان شیخ طوسی رسید که در آن زمان این میادین بعد از شهر سرحدی بود. شاه قاجار در اینجا با غیرت قرآن وحی بدست آورده و رقصیده، این رقص شاه قاجار نه تنها برای اینکه نشان دهد که او مسلمان است، از طریق شکل و شمایل آن، احساس عشق و غرامت را در ذهن مردم به وجود می‌آورد و در بین مردم پرطرفدار شد.

با توجه به رواج این رقص در میان مردم، شله مشهدی به یکی از مراسم بزرگ و مهم در شهر مشهد تبدیل شد. این رویداد بخشی از فرهنگ و هویت مشهدی‌ها و شیعیان است. همچنین، برای جذب گردشگران به مشهد مورد استفاده قرار می‌گیرد و به عنوان یک ارث فرهنگی مردمی محسوب می‌شود.

مراسم‌های شله مشهدی

شله مشهدی یکی از مراسم مذهبی مشهور در شهر مشهد است که هر ساله در ماه محرم و صفر، به منظور گرامیداشت امام حسین و سایر شهدای کربلا برگزار می‌شود. این مراسم با زندگی‌نامه شهدای کربلا، صوت ضرب و تفحص ویژه و عزاداری‌های شدید همراه است.

اهمیت شله مشهدی به دلیل وجود حرم مطهر امام رضا در این شهر، بیشتر شده است. هر ساله بسیاری از زائران و توریست‌ها از سراسر ایران و جهان به مشهد می‌آیند تا این مراسم را با تمام وجود خود تجربه کنند.

مراسم شله مشهدی با یک رهبری دینی و ده‌ها خادم در حرم امام رضا آغاز می‌شود. برخی از خادمان این مراسم پوشیدن لباس‌های سیاه و پارچه بر سر، روزه و قرائت زیارت‌نامه از مزار شهدای کربلا را به عنوان بخش جدایی‌ناپذیر این مراسم در پیش گرفته‌اند. عزاداری‌ها و سینه‌زنی‌ها نیز در طول روز و بخصوص در شب‌های ماه محرم و صفر، ادامه دارد.

شله مشهدی نشان دهنده وفاداری مردم شهر مشهد به شهدای کربلا، ایمان و عاشقانه‌ی آنهاست که سنتی در حفظ و نگهداری این مراسم را دارا هستند. این مراسم به نوعی نشانه ترکش‌های حاکم بر مشهدیان، نثار شهدای کربلا است که بی‌تردید تاثیراتی قابل توجه بر امر فرهنگی، دینی و اجتماعی شهر و کشور دارد.

موسیقی و رقص در شله مشهدی

موسیقی و رقص در شله مشهدی از پدیده‌های فرهنگی و هنری مرتبط با این منطقه است. شله مشهدی یکی از شله‌های سنتی خراسان است که به دلیل دارا بودن ویژگی‌های مختلف از جمله موسیقی و رقص خاص خود، به برخی مناطق خراسان از جمله بجنورد، قوچان، گناباد و تربت جام شهرت دارد.

در شله مشهدی، موسیقی از صدای بلندی همراه با نوایی زیبا و با تاکید بر نوای موشح‌ها و قافیه‌های شعر، به همان اندازه که برای نمایش رقص مورد استفاده قرار می‌گیرد. نوازندگان در قسمت ابتدایی موسیقی با نوایی خوش برای حضار نغمه سرازیر و این نوای خوانندگان را ترغیب به شرکت در رقص می‌کند.

رقص در شله مشهدی به صورت سنتی و دارای قواعد خاص خود است. هر دسته‌ی رقص دارای نامی خاص است که براساس اشکال و حرکات مختلف آن تعیین می‌شود. به عنوان مثال، دسته رقص «بنبستیه» با آهنگی سرگرم کننده شروع می‌شود و رقصنده‌ها به دور هم چرخیده، با نهال‌هایی همراه‌اند که بیانگر آنها به عنوان میوه‌های دوست داشتنی هستند.

رقص در شله مشهدی، همراه با پوشش خاص خود و با موسیقی شاد، از جذابیت و محبوبیت بسیاری برخوردار است و هر کدام از اقوام و گروه‌های موسیقی و رقص از شله مشهدی، تلاش می‌کنند تا فرهنگ و هنر مرتبط با این شله سنتی را با حفظ و حراست از قواعد و ویژگی‌های خاص خود، ارائه کنند.

خانواده‌های مشهدی در مراسم شله

شله یکی از فرهنگ‌های سنتی و محبوب مردم شهرستان مشهد است که در هفته‌های پایانی سال برگزار می‌شود. این رسم به منظور پاکسازی بدن و روح از گناهان، در حرم مطهر امام رضا (ع) برگزار می‌شود.

در شله، خانواده‌های مشهدی به عنوان گروه‌‌هایی با اعتقاد مشترک وارد محل مراسم می‌شوند و با تنها کفش‌هایشان پای خود را با روی زمین قرار می‌دهند. پس از ورود به حرم، برای پذیرایی میهمان‌نوازان جلوه می‌کنند.

در مراسم شله، خانواده‌ها ابتدا با قرائت زیارت عاشورا و ادای احترام به حضرت رقیه (س)، به خودشان آرامش و ایمان می‌بخشند. سپس با همراهی رکوع و سجود مکرر، به عبور از بندگی و دوطرفه شدن به سوی خدا می‌پردازند. در این بین، شعرهای مذهبی و نوحه‌های غمگین آواز خوانده شده و به دعای خالصه برای حل مشکلات و سؤالات خانواده‌ها پرداخته می‌شود.

در پایان مراسم شله، خانواده‌ها به صورت مشترک با یکدیگر دعا می‌کنند و از حرم مطهر امام رضا (ع) بیرون می‌روند. این رسم، علاوه بر احیای فرهنگ سنتی، فرصتی عالی برای تقویت و توسعه روحیه مذهبی و عرفانی خانواده‌های مشهدی است.

پوشش مردانه در مراسم شله

پوشش مردانه در مراسم شله از جمله مواردی است که در فرهنگ و تمدن ایرانی به اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. در این مراسم که به عنوان یکی از شاخه های سالانه تعطیلات عمومی ایرانیان به شمار می‌رود، پوشش مناسب و متناسب با آداب و رسوم ایرانی در این روزهای مقدس، بسیار مهم است.

به‌طور کلی، پیراهن و شلوار یا کت و شلوار با رنگ‌های معمولاً تیره، به عنوان لباس رسمی مردان در مراسم شله شناخته می شوند. این لباس با نگهداری از نوعی پوشش سنتی و طبقه‌ای در استفاده از الگو و نقش درآمده‌است و این نوع پوشش، به مردان ایرانی شخصیتی قدرتمند و کارآمد را می‌بخشد.

افراد شریف و محترم، در این مراسم، در چهره و پوشش خود تلاش می‌کنند که همه چیز را کاملاً صحیح و معقول نگه دارند. شلوار های بلند و کت های خاص با نقش های خاص، دو لایه شلوار و البسه مردانه نیز به همراه لباس های مذهبی در لیست پوششات این روز قرار دارند.

همچنین بدانیم که در هر شله آداب و رسوم خاص خود را دارد و بهتر است که جلوه دادن به سنت های خاص خود را به عهده محلی های خود بگذاریم. در کلیه شله ها، پوشش مردان پاسخگوی نیازهای آنان است و نباید با مد امروزی بخواهیم به پوشش پرداخت و گمان برد که شایسته جایزه ای شدیم. صحت لباس و پوشش برای پرداختن به ادیان خود بسیار مهم است و باید در تمامی مراسم های مذهبی در نظر گرفته شود.