طرز تهیه جلبی به روش افغانی
جلبی یک شیرینی محلی و معروف در افغانستان است که به صورت اسنک وارد برنامه غذایی خانواده ها و بیشتر در ماه رمضان به عنوان افطاری مصرف میشود. این شیرینی به صورت یک نان روغنی کوچک به همراه شکر، دارچین، هل و کره سازی شده و داخل گوشت آبگوشت، دوغ و دیگر غذاهای معروف قرار میگیرد.
برای تهیه جلبی به طریق افغانی مواد لازم شامل: نان روغنی، شکر، دارچین، هل، کره یا روغن مایع و آب می باشد. در ابتدا نان روغنی را به شکل دایره ای تقریباً ۱۲ سانتیمتر قطر در می آوریم. سپس بر روی هر نان روغنی، یک قاشق چایخوری شکر، یک پنجم قاشق چایخوری دارچین و یک پنجم قاشق چایخوری هل ریخته شده و درون نان قرار داده می شود.
در مرحله بعد، نان روغنی را به دو نیمی تقسیم کرده و هر قسمت را با کمی کره یا روغن مایع پهن کرده و سپس هر دو نیمه را به هم چسبانده و سمت پایین سرخ کرده و میتوان حتی از مقدار بیشتری روغن جهت پخت استفاده کرد. در نهایت جلبی آماده سرو شدن می باشد.
بنابراین، تهیه جلبی به روش افغانی کاری ساده و دست نخوردنی می باشد که با استفاده از چند ماده اصلی، شیرینی خوشمزه و محبوبی را برای تمامی اعضای خانواده آماده می کند. از آنجایی که این شیرینی به عنوان اسنک محلی در کشور افغانستان شناخته شده است، سفره های رمضانی و همچنین در امور مراسمی، می توانند با تهیه این شیرینی زیبایی به سفره ی خود ببخشند که بسیار خوشمزه و مورد پسند همگان است.
گام به گام تهیه جلبی افغانی
تهیه جلبی افغانی یک فرایند سنتی است و در بسیاری از خانوادههای افغانی در حال حاضر هنوز نیز عمدهٔ ترهای پذیراییهای فامیلی محسوب میشود. این غذا با ترکیبی از روغن، پیاز، گوشت چرخ کرده و خمیرهٔ سمبوسه به دست میآید و بعد از سرخکردن در روغن، با رنگهای زنگآمیز و شکلهای زیبایی تزیین میشود.
برای تهیهٔ جلبی اولین گام، آمادهسازی خمیره است. خمیر جلبی اغلب با ترکیب کنجد و آرد سفید تهیه میشود تا بافتی نرم و انعطافپذیر به دست آید. سپس دستهٔ خمیر را به قسمتهای کوچک تقسیم کرده و به شکل دایرهای خمیر را رقیق کرده و به اندازهٔ دستهای خود میکشید.
پس از تهیهٔ خمیر، گوشت چرخ کرده را با پیاز تفت میدهید و روغن به آن اضافه میکنید تا از ترکیب روغن و پیاز مزهای خوشایند و عطری به دست آید. سپس خمیرهای رقیقشده را با این ترکیب پر می کنیم و شکل یک نصف دایرهای را به دست میآوریم.
در ادامه، بستههای خمیری را میرقصانید تا شکلهای زیباتری به دست آورید و سپس آنها را سرخ میکنید. برای سرخ کردن، بهتر است روغن را در دیگی عمیق قرار داده و بعد از گرم شدن، جلبی ها را به روغن اضافه کرده و حدود ۳-۴ دقیقه سرخ کنید. سپس با روی کاغذ آشپزی خارجی از روغن خارج شده و به جایگاه مورد نظر سرو میکنید. در این مرحله میتوان شکلهای مختلفی شامل مربع، مثلث، دایره و ... از جلبی را به دست آورد.
برای پایان دادن به فرایند تهیهٔ جلبی، با استفادهای از پودر رنگی به رنگهای مختلف، جلبی ها را تزیین میکنید و سپس در نهایت این خوراکی لذیذ را میتوانید به صورت پذیرایی در میان خانواده و دوستان خود سرو کنید.
طرز تهیه سس جلبی افغانی
سس جلبی یکی از اساسیترین اجزا در غذاهای افغانی است و در بسیاری از غذاهای مختلف به کار میرود. این سس از ترکیب چندین مواد تهیه میشود و معمولاً با غذاهای سنتی افغانی مانند قابلی، مانتو، عکس، بلانی، و انواع برگر و ساندویچها سرو میشود. در ادامه به توضیحات بیشتر در مورد تهیهی سس جلبی افغانی پرداخته خواهد شد.
جهت تهیهی این سس اولین قدم تهیهی مواد اولیه است که شامل روغن، پسته، سیر، نمک، فلفل سیاه، و ابلیمو است. بعد از تهیهی این مواد، پستهها را خرد کرده و سیر را رنده میکنیم تا به شکل پودری دربیاید. سپس روغن را در قابلمهای روی حرارت بالا به حرارت میاندازیم و پودر پسته را اضافه میکنیم و آن را تا اینکه سرخ شود، سرخ میکنیم. در ادامه نمک و فلفل سیاه را اضافه کرده و در صورت نیاز میتوان از طعم دیگری نیز استفاده کرد.
حالا باید سس جلبی را به شکلی که باید باشد، شیرین کنیم. برای این کار ابلیمو را به قابلمه اضافه کرده و مخلوط کرده و سپس به آن شکر را اضافه میکنیم و مجدداً مخلوط میکنیم. تا مواد به خوبی با هم مخلوط شوند، با سرعت خاموش، از روی حرارت برقرار کنیم.
سس جلبی آماده است و میتوانید از آن با غذاهای مختلف افغانی بهره ببرید. این سس به دلیل طعم شیرین و شور و غنی شدن با پسته، بسیار خوشمزه است و نمیتوانید به راحتی از آن عبور کنید. در کنار مرغ و کبابهای گوشتی و سبزیجات مختلف نیز میتوان از این سس استفاده کرد.
مواد لازم برای تهیه جلبی افغانی
جلبی یک شیرینی سنتی و معروف افغانی است که با ترکیبی از فرآورده های لبنی و شیرینی تهیه می شود. برای تهیه جلبی افغانی به موادی از قبیل برنج، شیر، شکر، خامه و وانیل نیاز است.
برای شروع، برنج را در آب جوش حدود ۲۰ دقیقه بجوشانید و سپس آن را از آب جدا کنید. بعد از جدا کردن برنج، به آن شیر و شکر اضافه کنید و آن را به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه بجوشانید تا تماما جذب شود.
در مرحله بعد، به محلول برنج و شیر شده با یک قاشق وانیل و یک لیوان خامه اضافه کنید. با استفاده از یک ماهیتابه، برنج شده را به روی حرارت ملایم یک آتش فرص گذاشته و آن را با مداوم مخلوط کردن برای ۵ تا ۱۰ دقیقه بپزید تا قوام دلخواه شما را بگیرد.
در نهایت، بهتر است جلبی را به صورت سرد ولی رفته رفته بر روی حرارت ملایم گرم کنید. با تزئین جلبی با طعمه های مختلفی مانند زعفران یا تخمه های پسته، در پخت و پز و تزئین به دلخواه خود رسیدگی کنید.
با توجه به سهولت و سرعت تهیه جلبی، می توانید در هر لحظه از آن لذت ببرید و با دوستان خود به اشتراک بگذارید.
طرز تزئین و سرو جلبی افغانی
در طرز تزئین و سرو جلبی افغانی که یکی از مهمترین موارد در فرهنگ و سنت افغانستان است، عوامل مختلفی در نظر گرفته می شوند. از جمله این عوامل، نوع خمیری که جلبی تهیه می شود، توزیع پارچه ها و لوازم تزئینی در حالت سرو و همچنین حضور مهمانان است.
نوع خمیری که جلبی ساخته می شود، بستگی به مناطق مختلف و نوع مهمان دعوت شده دارد. در برخی مناطق، خمیر جلبی می تواند شیرین و حاوی رنگ های مختلف باشد. اما در برخی دیگر، از خمیر با رنگی تیره استفاده می شود که به دلیل وجود آب در آن، جلبی ارائه شده جذابیت خاصی دارد.
توزیع پارچه ها و لوازم تزئینی هم در نظر گرفته می شود. در بعضی مناطق، کف کلاه که روی سر جلبی قرار می گیرد، با پارچه ای از نوع خاصی که تابلویی و خاص است، پوشیده می شود. همچنین لوازمی مانند گل های خشک و زینت های جورابی نیز برای تزئین جلبی به کار می روند.
حضور مهمانان نیز یکی از عوامل مهم دیگر در سرو جلبی افغانی است. در این فرایند، مهمانان برابر با اهمیت کردن کارهای دسیسه هستند و معمولاً در نزدیکی صاحبخانه جلوه پوشیده و به نوعی دیداری با اولیای خاندان صورت می گیرد.
به طور کلی، طرز تزئین و سرو جلبی افغانی یکی از مهمترین تجربه های فرهنگی و جذاب افغانستان است که هر ساله زیادی از گردشگران و علاقمندان به فرهنگ این کشور را به خود جذب می کند.
تفاوت جلبی افغانی با سایر غذاهای خاورمیانه
تفاوت جلبی افغانی با سایر غذاهای خاورمیانه از نظر سبک طبخ، مواد استفاده شده و طعم آن بسیار متفاوت است. برای درک بهتر این تفاوتها، باید به بررسی اجزای جلبی افغانی و دیگر غذاهای خاورمیانه پرداخت.
از نظر سبک طبخ، در جلبی افغانی، مرغ جوش داده شده و پس از جدا کردن گوشت آن، در سسی از پیاز، نمک، زرده تخم مرغ، چیلی پودر و گلاب شسته شده، خلط داده میشود. سپس این مخلوط با گوشت مرغ و انواع سبزیجات مانند نعناع، جعفری و تره فرنگی مخلوط میشود و در آخر روی آن کره گیاهی و تخم مرغ در سرخ کرده شده قرار میگیرد. این حذف کردن گوشت مرغ برای تهیه جلبی افغانی کاملاً متفاوت با مرغ قرمز یا بریانی معمول در سایر غذاهای خاورمیانه است.
از نظر مواد استفاده شده، در جلبی افغانی از روغن کره گیاهی و تخم مرغ به جای روغن زیتون استفاده میشود و همچنین از سیر و فلفل سیاه و سفید که در غذاهای خاورمیانه به کار میروند، استفاده نمیشود. به جای آن، از چیلی پودر استفاده میشود که به طعم تند و شادابی به غذا اضافه میکند.
طعم جلبی افغانی بسیار شیرین و طعم دار است و در آن از گلاب شسته شده استفاده میشود. بنابراین، این غذا به طرز مشخصی از سایر غذاهای خاورمیانه متمایز میشود. طعم این غذا به دلیل استفاده از سسی شیرین، شبیه به نوعی غذای ایرانی به نام زرشک پلو میباشد.
به طور خلاصه، جلبی افغانی از سایر غذاهای خاورمیانه به دلیل سبک طبخ متفاوت، مواد استفاده شده و طعم شیرین و مقوی آن، بسیار متمایز است. در کشورهای خاورمیانه، این غذای خوشمزه به عنوان یک غذای محبوب و پر کالری شناخته میشود.